Mimari, resim, heykel
ve süsleme sanatlarının doğuşundan günümüze kadar birçok ülke ve toplumda ne
şekilde, ne tür yapıtlar vererek oluştuğunu inceleyen; sanat yapıtlarının ve
onları yapan sanatçıların tarzlarını, sanat anlayışlarını belirleyip değerlendirmeyi
amaçlayan bilim dalına sanat
tarihi denir.
Sanat tarihi, bilimsel
anlamda ilk kez 19. yüzyılda Almanya'da ortaya çıkmıştır. 1844 yılında
Berlin Üniversitesinde Sanat Tarihi kürsüsü kurulmuştur.
Türk sanatına yönelik
araştırmaların başlangıcı, Avrupalıların doğuya yönelik ilgilerine dayanır.
Avrupalıların doğuya yönelişini simgeleyen oryantalizm akımı, önceleri doğuda
Hristiyanlığı yaymayı hedefliyordu. Oryantalistler bu amaçla İslam ülkelerini tanımaya
ve dillerini öğrenmeye çalıştılar. Bu nedenle Türk sanatına yönelik ilk
araştırmalar, seyahatnameler oldu. Busbecq (1522-1592), Gudenus (1740'lı
yıllar), Pulgher (1878) gibi seyyahlar, seyahatnameleriyle katkı sağlayan ilk
Avusturyalı sefir ve mimarlar arasında yerlerini aldılar.
1944 yılında İstanbul
Üniversitesi Edebiyat Fakültesine davet edilen Ernst Diez, Türkiye'de ilk Sanat
Tarihi Kürsüsünün kurucusu oldu. Ernst Diez'den sonra kürsünün başına Kurt
Erdmann geçti. 1954 yılında Katharina Otto-Dorn Ankara Üniversitesi Dil Tarih
ve Coğrafya Fakültesinde Sanat Tarihi Kürsüsü kurdu. Daha sonra yetişen Türk
araştırmacılar (Celal Esat Arseven, Oktay Aslanapa vb.) Türk sanatına ilişkin
çalışmalarda yeni bir çığır açtı.
İstanbul ve Ankara'dan sonra
1976 yılında Erzurum Atatürk Üniversitesinde Sanat Tarihi Kürsüsü kuruldu. Daha
sonra 1980 yılında İzmir'de Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesinde Prof. Dr.
Gönül Öney ve Prof. Dr. Rahmi Hüseyin Ünal tarafından Sanat Tarihi Bölümü
kuruldu.
